Iranreis 2015 4. Esphahan

Gepubliceerd op 1 december 2015

Wij zijn aangekomen in Esphahan. 's Avonds laat met alvast, onderweg naar het hotel, een blik op de prachtig verlichte Khaju brug; de wereld beroemde mooiste brug van Esphahan, van Iran of misschien wel in zijn soort van de wereld. Uit 1650. De eronder stromende Zayandeh Rud bevat voldoende water, de stuwen zijn open gezet, om voor een prachtige spiegeling te zorgen. Wij hebben een hotel vlakbij een der andere, ook fraaie, bruggen, de 33 bogen brug; de Si-o-Seh Pol uit 1602.

Wij beginnen de volgende dag met een bezoek aan de Armeense wijk, Jolfa geheten. Hier bevindt zich de Vank (Armeens: klooster of convent) kathedraal uit 1606, met prachtige indrukwekkende van bodem tot top aanwezige muurschilderingen. Adembenemend.

De honderd duizenden Armeense bannelingen/vluchtelingen kwamen uit ZO Armenië . Verjaagd, wat is er nieuw aan, door Sjah Abbas I gedurende de Ottomaanse oorlog van 1603-1618. Aan het lijden der Armeniërs kwam geen einde zoals hier bij deze kathedraal in het complex getoond wordt met veel aandacht voor de Armeense geschiedenis en hun, vermoedelijk 98% zekere, conclusie over de gerichte moordpartij door de Turken van Armeense burgers. Homo homini lupus.

Wij hebben hier een alleraardigste ontmoeting, net als eerder in Yazd, met een groep studenten, vooral vrouwelijk, welke tonen dat de chador niet betekent isolement, maar alle vrijheid toelaat tot interessante gesprekstof en het oefenen, voor hen, van Engels. Heel open en charming. Wij ontmoeten trouwens nergens enige vijandigheid in heel Iran.

In het complex bevind zich behalve het Armeens historisch museum ook een deel dat gewijd is aan grafische werken met een beschreven haar, oude drukpers en een veelheid van miniaturen.

We vervolgen, na een echte koffie/ espresso in een Armeens koffiehuis, en gaan naar en over de Khaju brug. Genieten in de acoustisch zo bruikbare gewelven onder de brug van het gezang door, vooral oudere, mannen. Het is een geliefkoosde plek voor ontmoeten en ontspannen. Het is er altijd druk met zittende, wandelende elkaar ontmoeten en het hof makende mensen.

Ondanks de drukte maakt Esphahan een relaxte sfeer. Ik vind het nog steeds een fraaie stad met bijzondere bruggen, mooie moskeeën en een prachtig, zo niet het mooiste, in ieder geval het grootste plein, het Emanplein met het Ali Qapu paleis, nu deels in de steigers, en zijn fraaie twee grote moskeeën, de Eman- en de Sheik Lotfollah moskee. Het plein is omgeven door een prachtige bazaar. Het Emanplein heeft vroeger dienst gedaan als poloveld.

Dan heeft Esphahan nog iets. Dat is het blauw. Het Esphahan blauw. Het is, vind ik, een bijzondere kleur, vermoedelijk door zijn positieve associatie met deze fraaie stad, maar ook door zijn intensiteit en hemelse ( mooi weer, zonnige dag, heldere lucht) aspect. Moet je daar kleurenblind, deuteranoop, voor zijn om dit apart te ervaren?

Wij ontkomen niet aan een bezoek aan en tapijtenknoperij en verkoperij, waar we ongewenst veel tijd kwijt zijn aan het onderhandelen van enkele leden van ons gezelschap. Dit blijft zeer ongewenst, helaas lukt het niet om ervoor te zorgen dat eventuele kopers apart terug gaan om hun onderhandelingen te doen. Dit zou tevoren door de organisatie moeten zijn geregeld! Gelukkig gebeurt dit maar een keer.

Het Ali Qapu (grote/hoge poort) paleis staat er indrukwekkend doch verwaarloosd bij. Er wordt aan gewerkt maar er is veel te lang mee gewacht en ook hier ontbreken de interieurs. Vroeg 17e eeuw, 48 meter hoog en zeven verdiepingen, met een, niet functionerende, muziekzaal op de zesde; met aparte nissen voor de goede akoestiek. Er zijn fraaie wandschilderingen. De traptreden zijn voor langbenige mensen en eigenlijk onmogelijk. De fraai versierde ramen en deuren zijn door anarchistisch gedrag verdwenen. Al met al blijft dat het balkon, ook half in de steigers, een prachtig niet te vergeten uitzicht geeft over het plein.
De beide moskeeën en de bazaar zijn zeker het spenderen van totaal een uur of twee meer dan waard. Bij het vallen van de avond is het plein ook schitterend.

Wij eten s'avonds, zoals meestal op deze reis, met een groot deel van het gezelschap. Deze keer in een der betere restaurants van de stad. Het eten in het algemeen is niet verfijnd, althans niet in de restaurants waar wij eten. Het is vaak lam, geit, schaap of kameel; gegrild of kebab met al of niet smaakrijker gemaakte rijst en wat groenten. Meestal vergezeld van water of alcoholvrij bier en tevoren nan= brood, dun, plat als in India. Het blijft niet in ons geheugen hangen als een heel bijzondere keuken met bijzondere smaken. Al is dat mogelijk ook steeds moeilijker omdat alle kruiden in Nederland te krijgen en te gebruiken zijn. Na het eten gaan wij nog enige tijd verpozen bij de 33 bogen brug, waar een relaxte sfeer heerst en talloze mensen flaneren.