Iran reis 2015 I

Gepubliceerd op 26 november 2015

Na 15 jaar leek het hoog tijd om Iran weer te bezoeken.
Het idee sluimerde al een hele tijd en toen Marie Louise en Werner, vrienden van ons, hun plannen opperden koste het weinig moeite om ook te boeken. Deze keer bij Voyage & culture en wel de november reis. Niet te warm en niet te koud. Want Teheran ligt vlakbij de met sneeuw bedekte, althans deels, Elboers gebergten aan de zuidoever van de Kaspische zee. Dat gebergte omvat dan weer de Damavand, de hoogste slapende, sluimerende, stratovulkaan van Azie en Teheran heeft mede daardoor , hoog met ijs en sneeuw bedekt vroeg in het seizoen, koude 6 graden nachten.

Helaas blijkt het bij nader inzien de periode van Muharram voor de Shiieten te zijn, overal zwarte vlaggen ten teken van rouw, een periode van geen levende muziek en ingetogenheid. Het sterven van Hussein ibn Ali, de kleinzoon van Mohammed en de zoon van Ali 1300 jaar geleden wordt herdacht.

Het lijkt mij goed om tevoren te realiseren dat door keuzes bij het ons gegeven onderwijs we veel meer weten over Griekse en Romeinse beschavingen dan over de meer oostelijk gelegen bewoon- en ontwikkelings geschiedenis met in het huidige gebied van Iran achtereenvolgens de rijken der:
Elamieten ( in Khuzestan op de grens tussen het Zagros gebergte en Irak, met een eigen taalgroep) en de hoofdstad Susa, 2700- 539BC,
Meden: 615- 549BC,
Achaemeniden: 530- 330BC,
Seleuciden: 312- 63BC,
Parthen: 247BC- 224AD en tenslotte Sassaniden: 224- 651AD.
Er is daar vanaf 2700BC cultuurhistorie geschreven die de beperkte visie op onze geschiedenis aangenaam kan verruimen.
Daarbij blijken:
Cyrus de Grote, met zijn cilinder van gebakken klei met daarop Akkadiaans spijkerschrift de eerste als zodanig geïnterpreteerde verklaring van de rechten van de mens ( 1971 UN verklaring en vertaling in zes talen) met expliciet vermelding van ras-, taal- en geloofs- gelijkwaardigheid te hebben gefabriceerd;
Darius met de nodige volgnummers,
Xerxes en talloze andere heersers van groot belang te zijn geweest voor grote infrastructurele organisatievormen en projecten.
Zo omvatte onder Cyrus en zijn opvolgers het rijk waar zij over heersten: Lydia ( globaal het huidige West Turkije/ Anatolie), Babylon, Egypte en delen van de Balkan en Oost- Europa en naar het oosten gebieden ten westen van de Indus en Oxus= Amu rivier die van het Pamir gebergte in Tajikistan naar het Aralmeer loopt.

Intermezzo omtrent de organisatie- en beheersvorm: zie link: satraap
en.wikipedia.org/wiki/Satrap

Wat de raakvlakken aan de wel onderwezen geschiedenis betreft mogen de Perzisch- Griekse oorlogen uit de 5e eeuw BC en de Romeins- Perzische ( Parthen) oorlogen tot 224AD in herinnering geroepen worden.
Het Byzantijns- Romeinse rijk en het Sassanidische keizerrijk kunnen als de meest dominante machten van hun tijd, de erop volgende vier eeuwen, worden beschouwd. Met volgens deskundigen, ( ??? ) grote invloed op de cultuur van het oude Rome, Afrika, China en India en zouden een grote rol hebben gespeeld bij de vorming van zowel Europeese als Aziatische middeleeuwse kunst.
Bovendien zou bij bestudering het Zoroastrisme, het eerste monotheistische godsgeloof, { combining a cosmogonic (van het Grieks: kosmo= wereld en gon= verwekken) dualism and eschatological ( leer van het einde) monotheism in a manner unique... among the major religions of the world} wel eens van veel groter belang, dan nu gerealiseerd wordt, kunnen blijken bij het verklaren van allerlei Joodse en Christelijke ideeën.

We vliegen met Iran air en dat betekent vertraging. Tot verrassing vliegen we niet, zoals in de planning stond, rechtstreeks maar maken we ook nog een tussenstop in Praag om brandstof in te slaan. Schiphol mag niet leveren, volgens onbevestigde geruchten. In ieder geval komen we s nachts aan. Nog een uurtje wachten op enkele reizigers die alsnog op zeer bureaucraziness wijze een visum moeten zien te krijgen. Advies: in Nederland het visum regelen, kost een week, kan in Den Haag/ Scheveningen.
Wij zien voor het eerst onze andere reisgenoten, wel 25 stuks, erg veel! Totaal 29.
De late aankomst zorgt ervoor dat het Teheran programma naar het einde van de reis wordt verschoven en ten koste gaat van de dan vrij te besteden tijd in Teheran, dit daar wij volgens plan de volgende ochtend vroeg door vliegen naar Shiraz.

6/11: Shiraz: de zesde stad van het land, voor het eerst genoemd op Elamiet klei tabletten van 2000BC, bron van de shiraz wijnstokken, die en passant bij de Islamitische revolutie van 1979 grotendeels zijn vernietigd, volgens zegslieden, wij hebben ze in ieder geval niet gezien.
Eerste indruk: een rommelige, wat verwaarloosde stad, weinig nieuwbouw. Veel zwart op straat, de chadors zijn alom aanwezig en conservatief gedragen; geen haar zichtbaar, het gelaat strak omkleed. Het drie sterren hotel Arg, middenklasser ideaal vlakbij de bazaar en andere bezienswaardigheden gelegen. Scheelt tijdverlies met steeds weer in- en uitstappen van de 29 leden van ons te grote reisgezelschap. De bus is trouwens ook niet echt modern met matig functionerende airco, oudere vering arme stoelen. De reisorganisatie Voyage & culture blinkt niet uit door kwaliteit, bij deze toch redelijk forse prijs oftewel een matige prijs/ kwaliteit verhouding is de voorlopige impressie.

We gaan als eerste item het Naranjestan-e-Ghavan museum bekijken.

Geen echt museum, er is alleen omhulsel, het gebouw met mooie muren en plafonds maar geen inhoud. Naranje verwijst inderdaad naar citrusvruchten, sinaasappels, die er te vinden zijn in de ruime beroemde tuin, die in staat van drukke restauratie verkeerd, althans er ligt nogal wat puin en er zou gewerkt kunnen worden. ( zie link Eramtuinen) Het huis heeft uitgebreid schilderingen op de lage plafonds, een schitterend, letterlijk,

volledig met spiegelend materiaal bedekt portiek in het centrale front en talloze mozaïeken tegen de wanden. Het is een indrukwekkend voorbeeld van architectuur en decoratie uit de 19e eeuw en daarom bezienswaardig, er zijn geen meubels, de vertrekken zijn kaal. Er is verfrissend granaatappelsap te koop, vers geperst.
Wij gebruiken, op de komende dagen gebruikelijke wijze, onze lunch: zoek een fastfood plek en eet wat kebab of iets dergelijks.
Wij aanschouwen de citadel:

Arg of Karim Khan vesting, die gerestaureerd is na onder andere door een aardbeving deels aangetast te zijn geweest. Wij bezoeken de citadel zelf niet maar lopen door naar de uitgebreide, deels gesloten, bazaar waar het gezellig druk is, vervolgens naar het hotel via de aansluitende straten vol met veel louche mannen welke vermoedelijk vooral Afghaanse vluchtelingen zijn en voor wie wij toch een uitdagende groep vreemdelingen zijn. Een poging tot diefstal wordt in de kiem gesmoord, maar de in het algemeen heersende veilige sfeer is hier niet aanwezig en we spoeden ons naar het hotel voor enige rust. s Avonds eten wij in een typisch Iraans restaurant.